Intervisie

De onderstaande informatie is zowel van toepassing op intervisie POH én multidisciplinaire intervisie POH/diëtist. Aanvullende informatie over multidisciplinaire intervisie kan je vinden op deze pagina.

Wat is intervisie?

Intervisie is een zelfhulpmethode waarmee collega’s elkaar helpen om beter te worden in hun werk. Dit gebeurt meestal in een intervisiegroep. De leden van de groep komen op vrijwillige en gelijkwaardige basis regelmatig samen. Soms worden ze begeleid door een trainer maar meestal is er geen leiding. De deelnemers behandelen problemen die zich op de werkvloer voordoen. Hieronder vallen bijvoorbeeld vakinhoudelijke, ‘technische’ kwesties maar ook problemen die met het persoonlijk functioneren te maken hebben.

Stel, een groep praktijkondersteuners komt regelmatig samen in een intervisiegroep. Dan is een voorbeeld van een persoonlijke vraag die behandeld wordt: “Ik heb regelmatig het probleem dat patiënten niet verschijnen op hun afspraak. Waar zou dat aan kunnen liggen?” Volgens een werkwijze naar keuze wordt deze vraag vervolgens behandeld door de groep.

De ideale intervisiegroep

Een intervisiegroep heeft een grote kans van slagen als de deelnemers dezelfde verwachtingen hebben over wat ze willen bereiken met de groep. Als sommigen graag willen kletsen en koffieleuten en anderen zijn fanatieke werkers, dan is de kans groot dat het spaak loopt. Laat elk lid dus uitspreken wat zijn verwachtingen van de intervisiegroep zijn.

De ideale intervisiegroep voldoet aan (de meeste van) de volgende voorwaarden:

Gelijkwaardigheid van gezag, vaardigheden en inzet: Er zijn geen gezagsverhoudingen binnen de groep, in die zin dat er geen leidinggevenden van deelnemers aanwezig zijn. Ook zijn de deelnemers van ongeveer hetzelfde kennis- of ervaringsniveau. Als er deelnemers meedoen die beginners zijn op hun vakgebied, is de kans groot dat zij veel minder bij te dragen hebben dan de ervaren deelnemers. Als deze verhouding tussen ‘halen en brengen’ te scheef ligt, dan kan dit op de lange duur frustrerend zijn voor de overige deelnemers.
Vertrouwelijkheid: wat er binnen de intervisiegroep besproken wordt, blijft onder elkaar.
Heeft praktische zaken op orde: Wie brengt een vraag in? Wie zorgt dat alle deelnemers ruim van tevoren weten wat de agendapunten zijn?
Bestaat uit vijf of zes deelnemers: Bij kleinere groepen loop je het risico dat er, bij afmeldingen, te weinig deelnemers overblijven. Bij grotere groepen is er te weinig gelegenheid voor elke deelnemer afzonderlijk om zijn persoonlijke kwesties in te brengen.
Komt eens per ongeveer acht weken bij elkaar. Persoonlijke ontwikkeling is een proces dat tijd nodig heeft. Het duurt vaak even voordat je de dingen die je geleerd hebt kunt verwerken en toe kunt passen. Ook de voorbereiding op de komende bijeenkomst heeft tijd nodig. Een periode van veel langer dan acht weken is ook weer niet wenselijk. Anders zien de groepsleden elkaar minder dan vijf keer per jaar (denk aan vakanties en ziekzijn die soms roet in het eten gooien).
Is gedisciplineerd: De leden zeggen alleen af voor bijeenkomsten als ze ziek zijn of andere zeer dwingende redenen hebben. "Ik heb het momenteel erg druk" is dus geen goede reden.

Welk soort vragen komt aan de orde?

De vragen die aan de orde komen variëren wat betreft de zogenaamde interventiediepte. Aan de ene kant worden vragen behandeld die inhoudelijk zijn, zoals: “Hoe organiseren jullie videobellen in de praktijk?” “Hoe lossen jullie dit technisch op?” Aan de andere kant komen zaken aan bod die over de persoon gaan, zoals vragen over persoonlijke drijfveren en blokkades: “Wil ik nog wel door met het werk?” “Waarom heb ik in die situatie vaak een conflict met een leidinggevende of collega?” Deze laatste vragen vereisen dat de leden van de intervisiegroep elkaar goed kennen en vertrouwen op elkaars geheimhouding. Dit laat ook zien dat het niet verstandig is om elkaars directe collega’s te zijn.

Valkuilen

De leidinggevende komt erbij zitten. Dit is niet ideaal, want leden van een intervisiegroep kunnen zich dan geremd voelen om met hun problemen te komen. Dit zullen ze minder snel doen als een leidinggevende erbij zit die misschien kritiekpunten verzamelt voor het functioneringsgesprek.
Men verzandt in eindeloze therapeutische gesprekken. De signalen dat je teveel op een groepje amateur-psychologen begint te lijken, zijn zinnen als: "maar jij bent ook een typische..", of: "als ik jou was, zou ik…".
Je durft niet te zeggen wat op je hart ligt. De vertrouwelijkheid van een intervisiegroep schept als het goed is een klimaat waarin iedereen kan zeggen wat hij denkt. Dit geldt ook voor zaken die over het functioneren van de intervisiegroep gaan. Als je bijvoorbeeld vindt dat je steeds te veel energie in anderen steekt en er te weinig voor terugkrijgt, moet je dit kunnen zeggen.

Tips

Plan de bijeenkomsten een jaar vooruit op vaste tijdstippen. Als je in plaats daarvan steeds één bijeenkomst vooruit plant, dan is het heel moeilijk om een geschikte datum te vinden waarop iedereen kan.
Houd de herinnering levend. Begin een intervisiebijeenkomst met de vraag wat er tijdens de vorige bijeenkomst is besproken. Wat hebben de deelnemers hiervan geleerd? Hierdoor blijft de herinnering aan wat je geleerd hebt leven. Sommige intervisiegroepen houden zelfs een archief bij van wat er elke bijeenkomst besproken is.
Heb lef bij de onderwerpkeuze. Het is normaal dat jonge intervisiegroepen onderwerpen kiezen waarbij de leden zich niet kwetsbaar op hoeven te stellen. Blijf echter niet te lang onderwerpen kiezen die aan de oppervlakte hangen. Durf je kwetsbaar op te stellen. Het zou zonde zijn om nooit over zaken te praten die met je persoonlijke ontwikkeling te maken hebben.

Accreditatiepunten

Voor het verkrijgen van accreditatiepunten worden naast de datum, het tijdstip en de duur van de intervisie, ook de namen van de aanwezige deelnemers vastgelegd. Tevens wordt vastgelegd voor welke methode gekozen is, wat het probleem/de vraagstelling of casus was (stap 1). Vervolgens worden de uitkomsten van de verschillende stappen binnen een methode in het verslag vastgelegd.

Lees op de website van de NVvPO hoe je accreditatiepunten kan toekennen voor het bijwonen van intervisie POH.

POH én verpleegkundige?
Lees op de website van het Kwaliteitsregister V&VN hoe je punten kan noteren in het kwaliteitsregister onder Overige Deskundigheidsbevorderende Activiteiten (ODA), inclusief instructievideo.

Frequentie

Minimaal 2 x per jaar.

Vergoeding

De ROHA vergoedt 6 keer per jaar de intervisie voor POH.
De ROHA vergoedt 2 keer per jaar de intervisie voor de gecombineerde intervisiegroepen.
De vergoeding per uur staat op het declaratieformulier.
Na elke bijeenkomst kan je het declaratieformulier invullen en mailen naar crediteuren@rohamsterdam.nl.

Werkvormen

Het is nuttig om tijdens een intervisie een bepaalde structuur te hebben. Dit is beter dan discussies in het wilde weg. Vier werkvormen brengen die structuur aan. Ze nemen elk ongeveer een uur in beslag. De vijfstappenmethode is een standaardmethode om te praten over een probleem. De roddelmethode en de clinic zijn wat speelser en prikkelend: ze doorbreken het normale groepsproces. Elke vorm begint met een vraagstelling van de ‘inbrenger’. Een dergelijke vraag zou als volgt kunnen luiden: “Ik vind het moeilijk om nee te zeggen tegen die collega die steeds met verzoeken bij me komt. Hoe los ik dit op?”

Overzicht werkmethoden